Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Adonis aestivalis & Prunus brigantina

fotò
fotò
Roubisso(-d'estiéu)

Adonis aestivalis

Ranunculaceae

Nom en français : Adonis d'été.

Descripcioun :
Aquesto roubisso èi pas tant coumuno que sa cousino, Adonis annua. Se rescontro dins li meissoun dins li relarg un pau mountagnous de Prouvènço. La flour es un pau mai larjo, de coulour aranjo emé de petalo pu longo. La diferènci majo s'atrobo dins lis akène qu'an de cresto angulouso.

Usanço :
Coume tóuti li Ranunculaceae, es uno planto empouisounanto que caup de glucoside (adonidoside, adoniverdoside) que douno de proublèmo digestiéu, cardia e renau e podon peréu douna la mort emé arèst respiratiéu.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Adonis
Famiho : Ranunculaceae



Coulour de la flour : Aranjado
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Mai à juliet

Liò : Champ - Meissoun - Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Centre-Ouèst
Ref. sc. : Adonis aestivalis L., 1762

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Adonis aestivalis & Prunus brigantina

ges
ges
C
RR
ges
RR
ges
R

Coumpara Roubisso(-d'estiéu) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò